16 01 2020

سمینار طبقه‌بندی گویش‌های کردی: چالش‌ها و راهکارها

سمینار طبقه‌بندی گویش‌های کردی: چالش‌ها و راهکارها

ناحیۀ زاگرس از دیرباز زیستگاه گویشوران طیف متنوعی از گونه‌های زبانی بوده است. مجموعه زبان‌های رایج در این گسترۀ جغرافیایی که بخشی از میراث معنوی سرزمین ایران محسوب می‌شوند، در گذر تاریخ ابزاری برای برقراری ارتباط و محملی وزین برای پدید آمدن گنجینه‌ای گرانبها از ادبیات شفاهی و مکتوب بوده‌اند. علی‌رغم اهمیت انکارناپذیر این زبان‌ها در شکل‌گیری و تطور تمدن ایرانی، هنوز سؤالات بی‌پاسخ بسیاری در ارتباط با جنبه‌های گوناگون آن‌ها موجود است. به طور مشخص نه تنها اطلاعات کاملی در باب خصوصیات درزمانیِ این زبان‌ها در دوره‌های باستان و میانه‌شان در دسترس نیست که ویژگی‌های هم‌زمانی بنیادین برخی از این گونه‌های زبانی، که در تقسیم‌بندی‌های زبانشناختی عمدتاً در شاخه‌های زبان‌های ایرانیِ نو شمال‌غربی و جنوب‌غربی قرار می‌گیرند، هنوز در هاله‌ای از ابهام است.

پژوهشکدۀ کردستان‌شناسی دانشگاه کردستان در همین راستا درصدد است تا با برگزاری مجموعه‌ای از همایش‌های گویش‌شناختی، فرصتی برای بحث و تبادل نظر در باب پرسش‌های موجود در این زمینه فراهم آورد. هدف اصلی هر یک از همایش‌های این مجموعه پرتو افکندن بر پاره‌ای از خصوصیات هر یک از گونه‌های زبانی موجود در گسترۀ جغرافیایی زاگرس و به بحث نهادن موضوعات چالشیِ این حوزه از منظری زبان‌شناختی و علمی است. به همین منظور برگزارکنندگان این مجموعه از همایش‌ها از کلیۀ محققین و صاحب‌نظران این حوزه از مطالعات زبان‌شناسی ایرانی دعوت به عمل می‌آورد تا با ارائۀ دستاوردهای پژوهشی خود دربارۀ تحلیل گویش‌شناختی و علمی هر یک از گونه‌های زبانی موجود در این منطقه، در این نشست‌های علمی شرکت نمایند.

 به منظور نیل به اهداف تعیین شده برای این مجموعه از همایش‌ها، مقرر شده تا در هر همایش، موضوع مشخصی برای بررسی، تبادل نظر و تضارب آرا در دستور کار قرار گیرد. در همین راستا درصددیم تا در نخستین همایشِ این مجموعه به شیوه‌ای علمی و بر پایۀ مفاهیم و آموزه‌های گویش‌شناختی، تقسیم‌بندی‌هایی را که تاکنون در منابع مختلف برای زبان کردی، به مثابۀ یکی از خانواده‌های زبانی موجود در گسترۀ زاگرس، بدست داده شده‌اند به بوتۀ بحث و نقد بگذاریم. امید است برگزاری این نشست علمی به عنوان نخستین رویداد از مجموعه همایش‌های گویش‌شناختی پژوهشکدۀ کردستان‌شناسی نقطۀ شروع مناسبی برای تحلیل و بررسی نظام‌مند مزایا و معایب تقسیم‌بندی‌های ارائه شده از گونه‌های کردی و متعاقباً رسیدن به دیدگاهی جامع، منطقی و منطبق بر واقعیات زبانی در این زمینه باشد.