11 11 2023

نشست تخصصی قشر زیرین هورامی/گورانی در کردی برگزار شد

نشست تخصصی قشر زیرین هورامی/گورانی در کردی برگزار شد


در روز چهارشنبه مورخ 17/08/1402 در ساعت 18 جلسه سخنرانی آقای دکتر مسعود محمدی‌راد، پژوهشگر پسا دکتری در دانشگاه کمبریج، به صورت آنلاین برگزار گردید. در این برنامه که دومین نشست از سلسله نشست‌های پاییزه پژوهشکده کردستان‌شناسی دانشگاه کردستان بود، تاثیرات هورامی به مثابه قشر زیرین در تحولات رویداده در گونه‌های مرکزی کردی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
دیدگاه سنتی در زبانشناسی کردی ناظر بر این است که انشقاق بین کردی مرکزی (سورانی) و کردی شمالی (کرمانجی) بە دلیل وجود قشر زیرین گورانی در کردی مرکزی است. مطالعات اخیر این فرضیە را رد میکنند و در عوض ادعا میکنند کە زبان کردی در ابتدا از گونەهای مرتبط بە هم اما مجزا تشکیل میشد و تفاوتهای بین سورانی و کرمانجی را باید ابتدا در گونەهای مجزای این دو گروە  و سپس در تماس با دیگر زبانها جستجو کرد. سخنرانی آقای دکتر محمدی‌راد، که گزارشی از مطالعات گسترده ایشان در زمینه تاثیرات گورانی بر کردی مرکزی بود، می¬کوشید تا با نگاهی نو، قشر زیرین گورانی را در کردی بررسی کند. داده‌های مورداستفاده در این پژوهش از پیکره جمع اوری شده از سوی محقق از  جنوبیترین گویشهای مرکزی برگرفته شده بود. گونه‌های مذکور عمدتا در منطقه ای که به لحاظ تاریخی دربرگیرنده گونەهای گورانی نیز بوده‌اند، رایج هستند. ترکیب شواهد تاریخی در مورد وضعیت زبانی مناطق جنوبی کردی مرکزی با دادەهای زبانی نتایج زیر را به دست میدهد:

  1. وام گیری زبانی و قشر زیرین زبانی با مبدا گورانی در گونەهای جنوبی کردی مرکزی ناظر بر لایەهای تاریخی مختلف است.
  2. قشر زیرین گورانی باعث انشقاق در ویژگیهای صرفی نحوی در  میان گونەهای سورانی شده است، اتفاقی کە بیانگر نقش یادگیری زبان دوم در شکلدهی بە تکامل زبانی گونەهای جنوبی کردی مرکزی در طی دو قرن اخیر است.