کتاب "راس منطقه لیلاخ" اثر 8سال جمعآوری و تلاش خستگی ناپذیر پژوهشگر فولکلور کُردی، ابراهیم احمدی است که توسط پژوهشکده کُردستانشناسی دانشگاه کُردستان، تقدیم خوانندگان و علاقمندان حوزه مطالعاتی فولکلور و ادبیات کُردی شده است.
این کتاب در آغاز به عنوان پروژهای پژوهشی توسط پژوهشکده کُردستانشناسی تأیید شد و در ادامه به صورت کتاب و در سه مجلد چاپ و منتشر شد. گروه پژوهشی زبانشناسی و ادبیات کُردی پژوهشکده کُردستانشناسی با سرپرستی دکتر هادی رضوان، به عنوان میزبان این پروژه، بعد از بررسی و ارزیابی آن، توسط گروه پژوهشی زبان-شناسی و ادبیات کُردی به عنوان پروژهای پژوهشی به تصویب رسید و بعد از به تصویب رسیدن نهایی این پروژه در گروه نامبرده، توسط رئیس وقت پژوهشکده کُردستانشناسی دانشگاه کُردستان، دکتر امید قادرزاده به تصویب نهایی رسید و بعد از آن به منظور آمادهکردن پروژه به شیوهای علمی-آکادمی و آمادهکردن آن برای کتاب، دکتر صدیق زاهدی متخصص زبان کُردی، بررسی زبانی و فنی کتاب را بر عهده گرفت که به شیوهای علمی و آکادمی اثر را ویرایش نمود. در پایان و در سال 1399 مراحل آمادهسازی چاپ و نشر این کتاب به مراحل پایانی خود نزدیک شد و توسط دکتر بهروز چمنآرا، رئیس وقت پژوهشکده کُردستانشناسی، بر آن مقدمه نوشته شد و چاپ و پخش پژوهشکده کُردستانشناسی دانشگاه کُردستان، وظیفه چاپ و منتشر کردن این اثر فاخر را بر عهده گرفت.
این کتاب سه جلدی که "1700" صفحه است، متشکل است از قصه و افسانههای منطقه لیلاخ که "337" قصه را در بر گرفته است که برای روایت این قصهها تعداد"106" راوی و روایتگر و قصهگو شرکت کردهاند که به عشقی برای فاخرترکردن این اثر و دمیدن جانی دوباره بر روح فولکلور کُردی تبدیل شدهاند. قصه و افسانه منعکس کننده عقیده و باورند ، امید و آرزوهای مردم هستند و سینه به سینه و نسل به نسل منتقل شده-اند.. محتوای آنها لبریز از بُنمایههای دوستی و دادپروری و منعکس کننده زندگی اجتماعی هستند و جهانبینی مردم را در درون خود حفظ کردهاند. به همین دلیل از ابعاد مختلفی مانند روانشناسی و تفاوتهای زبانی و جامعهشناسی، میتوان آنها را بررسی کرد. همانطور کلید شناسایی باورها و فرهنگی ملی هستند و در واقع، قصهها شناسنامه و تمدن فرهنگی هر ملتیاند که از اتفاقات ناگوار مختلف جنگی و فکری محفوظ ماندهاند. خوشبختانه این کتاب توانسته است به زیبایی و درستی و براساس متودی علمی این مفاهیم را در خود جای دهد که باعث سبزشدن چنین اثر فاخری شده است که الان در دستان شما خوانندگان محترم است.
لازم به ذکر است که آقای ابراهیم احمدی، به عنوان نویسندهای شاخص و خستگی ناپذیر در حوزه فولکلور کُردی، در این وادی از هیچ تلاشی دریغ نکرده و قدمهایشان را در راه اعتلای زبان و ادبیات کُردی و پاسداشت فولکلور کُردی همواره سبز نگاهداشتهاند. ایشان دارای آثار فاخر دیگری هم در این حوزه هستند که تقدیم کتابخانه کُردی کردهاند که عبارتند از:
١-فەرهەنگی کینایە، چاپی زانکۆی کوردستان١٣٨٦.
٢-فەرهەنگی لێکچواندن(تشبیە)لە پەندی پیشینیان وقسەی نەستەقدا؛ چاپەمەنی غەزاڵی١٣٨٨ .
٣-فەرهەنگی دەنگەناو لە زمانی کوردیدا، چاپەمەنی غەزاڵی١٣٨٨
٤—ئەوە چییە (چیستان)؛ مەتەڵ بۆمنداڵان؛ چاپەمەنی کالج١٣٩٣
٥-فەرهەنگی زیوەری زمان، زانکۆی ئازادی ئیسلامی کوردستان١٣٩٣
٦-فەرهەنگی مەتەڵ(چیستان،لیچار،معما)چاپ و بڵاو کردنەوەی کالج ١٣٩٣
٧-پێکهاتەی ئەفسانەی پەریانی کوردی( بەم زووانە لە چاپ دەدرێ).